Nguyên tắc của pháp luật dân sự là bình đẳng, tự nguyện và thỏa thuận. Chính vì vậy, BLTTDS quy định hòa giải tại Tòa án là một giai đoạn bắt buộc trong thời hạn chuẩn bị xét xử. Tòa án hòa giải (như giải thích pháp luật, giúp đỡ các đương sự giải quyết mâu thuẫn,…) để các đương sự thỏa thuận với nhau về các vấn đề của vụ án dân sự có tranh chấp, trừ những vụ án không hòa giải được hoặc không được hòa giải.
Theo quy định tại Điều 206, BLTTDS năm 2015 thì những vụ án dân sự sau đây không được hòa giải tại Tòa án:
“Điều 206. Những vụ án dân sự không được hòa giải
1. Yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước.
2. Những vụ án phát sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội”.
Thứ nhất là yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước.
“Tài sản của Nhà nước” được hiểu là tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước, bao gồm: Đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa và vùng trời, phần vốn và tài sản do Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp, công trình thuộc các ngành và lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, kỹ thuật, ngoại giao, quốc phòng, an ninh cùng các tài sản khác do pháp luật quy định.
“Yêu cầu đòi bồi thường gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước” là trường hợp tài sản của Nhà nước bị thiệt hại do hành vi trái pháp luật, do hợp đồng vô hiệu, do vi phạm nghĩa vụ dân sự,… gây ra và người được giao chủ sở hữu đối với tài sản Nhà nước đó có yêu cầu đòi bồi thường.
Thứ hai là những vụ án phát sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội, nếu việc hòa giải nhằm mục đích để các bên tiếp tục thực hiện các giao dịch đó. Trường hợp các bên chỉ có tranh chấp về việc giải quyết hậu quả của giao dịch vô hiệu do trái pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội thì Tòa án vẫn phải tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết hậu quả của giao dịch vô hiệu đó.
Trên đây là những hướng dẫn của Luật sư Công ty luật Hồng Đăng liên quan đến vấn đề hòa giải trong vụ án dân sự. Hy vọng những hướng dẫn này sẽ hữu ích cho quý khách hàng và bạn đọc đang quan tâm đến vấn đề này. Nếu còn vướng mắc vui lòng liên hệ Công ty Luật Hồng Đăng – Đoàn luật sư thành phố Hà Nội, SĐT: 02466838698 hoặc 091 339 1998.